Zakładanie nowego składowiska wiąże się z wieloma trudnościami, dlatego ważne jest maksymalne wykorzystanie dostępnej kwatery. W tym celu stosuje się kompaktor, ale zapewnia on jeszcze lepsze rezultaty, gdy jest wyposażony w system monitorowania składowisk Trimble CCS900. To jednak tylko część możliwości tego potężnego narzędzia, o czym każdego dnia przekonuje się ENERIS Ekologiczne Centrum Utylizacji w Rusku k. Wrocławia.
Zakład firmy ENERIS eksploatuje obecnie kwaterę nr III, której pojemność wynosi 1,7 mln m3. Od ponad roku pracuje na niej kompaktor CAT 826K „uzbrojony” w system Trimble CCS900. Zamontowała go spółka Sitech Poland należąca do Grupy Monnoyeur. Działanie unikatowego rozwiązania polega na odczycie w czasie rzeczywistym rzędnych (wysokości), na jakiej znajdują się bębny kompaktora poruszającego się po składowisku. Pomiary te są wykonywane z dokładnością do 2-3 cm, zapewniając bardzo szczegółowe dane. Do czego można ich użyć?
– Od kiedy system Sitech pojawił się w naszej firmie, praca na składowisku stała się prostsza i bardziej efektywna – tłumaczy Barbara Kuricka, kierownik składowiska w ENERIS Ekologicznym Centrum Utylizacji. – Aby dokonać pomiarów kwatery nie musimy już wzywać geodety. Wystarczy, że przejedzie po niej kompaktor i natychmiast mamy precyzyjne informacje o aktualnym ukształtowaniu składowiska czy ilości zdeponowanych odpadów. Porównując je z trójwymiarowym projektem budowlanym możemy w prosty sposób dowiedzieć się jaka jest ich kubatura, ile materiału przybyło w danym okresie albo ile jeszcze zmieści się go na kwaterze.
Na co dzień system jest też bardzo przydatny podczas pracy na składowisku. Korzystając z niego operator dokładnie widzi, gdzie jeszcze brakuje odpadów, a gdzie jest ich zbyt dużo i trzeba przemieścić je w inne miejsce. Może również łatwo kontrolować stopień zagęszczenia materiału, ponieważ system precyzyjnie rozpoznaje czy odpady jeszcze się „poddają”, czy jednak kolejne przejazdy nie powodują już obniżania rzędnej. Inną przydatną funkcją jest zapis trajektorii kompaktora, dzięki czemu w każdej chwili można sprawdzić, w którym obszarze pracowała maszyna i zadysponować ją do strefy, gdzie jej ostatnio nie było.
Kolejną zaletą, na jaką wskazuje Barbara Kuricka jest możliwość profilowania terenu: – Kwatera nr III ma ponad 7 hektarów. Na tak dużej powierzchni ciężko jest określić gołym okiem czy mamy poziom albo spadek. Dysponując systemem Trimble rozmieszczamy odpady z niewielkim nachyleniem w określonym kierunku, sprawiając, że woda opadowa nie podpływa pod plac rozładunkowy. Ta funkcja znajduje również zastosowanie przy budowie warstw przesypowych. Operator jest bowiem w stanie łatwo kontrolować grubość „przesypki” oraz jej profil względem poziomu odniesienia. Znakomicie sprawdza się też przy budowie skarp i dróg technologicznych, stanowiąc w obu tych przypadkach ważne narzędzie pomocnicze. Kompaktor wyposażony w system umożliwia łatwe wyznaczenie położenia takich obiektów, jak również pomaga w przemieszczeniu odpowiedniej ilości odpadów do ich utworzenia. Za resztę prac, czyli dokładne profilowanie skarp i dróg odpowiada spycharka gąsienicowa. Stąd Barbara Kuricka chętnie widziałaby system Trimble również na takiej maszynie: – Gdyby jeszcze spycharka miała to rozwiązanie, to byłoby idealnie. Wtedy moglibyśmy dużo sprawniej wykonywać różne zadania. I nie mam tu na myśli samego składowiska, ale cały zakład, bo czasami trzeba gdzieś coś podsypać albo wyrównać jakiś teren.
Zastosowanie systemu dostarczanego przez firmę Sitech Poland ma też wymierne korzyści ekonomiczne. Precyzyjne monitorowanie stopnia zagęszczenia odpadów eliminuje wykonywanie zbędnych przejazdów, co przekłada się na mniejsze zużycie paliwa i maszyny oraz efektywniejsze wykorzystanie operatora. Łatwo również uniknąć niepotrzebnego przemieszczania materiału i zamknąć składowisko zgodnie z projektem, nie narażając się na dotkliwe kary, np. za przekroczenie wysokości czy nieodpowiednio uformowane skarpy.
Zdaniem kierownik w firmie ENERIS system Trimble doskonale sprawdzi się we wszystkich zakładach komunalnych, które zarządzają składowiskiem. Szczególnie jednak powinny rozważyć go instalacje dysponujące mniejszymi kwaterami, ponieważ przy wykorzystaniu innowacyjnego rozwiązania w znaczący sposób można wydłużyć ich eksploatację. Choć jest ono oferowane dopiero od niedawna, spotyka się z coraz większym zainteresowaniem. Znalazło już zastosowanie w trzech zakładach w Polsce.
Kompaktor CAT 826K, na którym zainstalowano system Trimble CCS900 ma moc 324 kW i masę eksploatacyjną ok. 40 t. Plasuje się pośrodku oferty Bergerat Monnoyeur, ponieważ do wyboru jest jeszcze 25-tonowy model 816 zapewniający moc 212 kW oraz 836, w którym te parametry wynoszą odpowiednio 56 t i 419 kW. Wszystkie maszyny są wyposażone w cztery stalowe bębny pełniące funkcję elementów roboczych. Mają one szerokość i rozstaw zoptymalizowane pod kątem efektywnego zagęszczania odpadów, bez względu na ukształtowanie składowiska, jak również zapewniają odpowiednią stabilność kompaktora, co jest szczególnie ważne podczas pracy na pochyłościach oraz przy skrajni kwatery. W egzemplarzu dostarczonym do firmy ENERIS zastosowano mieszany system kołków rozdrabniająco-zagęszczających. Elementy typu Paddle (o przekroju prostokątnym) zapewniają większą trakcję, natomiast Plus (o przekroju krzyżowym) są odpowiedzialne za stabilność poprzeczną. W trosce o niezakłóconą eksploatację i maksymalną wydajność, maszyna została wyposażona w liczne osłony i zabezpieczenia newralgicznych punktów, które stanowią skuteczną ochronę przed odpadami, zanieczyszczeniami czy dużym zapyleniem. Uzupełniają je dodatkowe rozwiązania zapewniające operatorowi komfortowe warunki.
Karol Wójtowicz
