Wysoka wydajność, elastyczność i niezawodność – tak w skrócie można byłoby opisać serię wolnoobrotowych rozdrabniaczy jednowałowych UNTHA XR. Dzięki przemyślanej konstrukcji i dopracowanym rozwiązaniom maszyny te są przeznaczone do szerokiego spektrum zastosowań i gwarantują oczekiwane rezultaty w jednoetapowym przejściu materiału.
Możliwość pracy z różnymi rodzajami odpadów wynika z dostępności aż trzech systemów tnących. Najbardziej uniwersalny typu „C” wyróżnia się kwadratowymi zębami. Każdy taki element ma cztery krawędzie tnące, więc wystarczy obrócić go w obsadzie, by wydłużyć trwałość noża nawet 4-krotnie (przy wykorzystaniu np. z tkaninami, wełną mineralną itp.). Rotor w tej wersji jest polecany do rozdrabniania m.in. odpadów komunalnych, wielkogabarytowych, przemysłowych, biodegradowalnych, zbelowanych surowców wtórnych, ale także złomu aluminiowego, blachy stalowej, odpadów drewnianych porozbiórkowych, opon, odpadów PCV, odpadów elektronicznych czy kabli. Z kolei system tnący RC (Ripper Cutter) został opracowany głównie z myślą o rozdrabnianiu wstępnym. Charakteryzuje się wysokimi, „agresywnymi” zębami, które zapewniają bardzo dobre chwytanie materiału i wysoką wydajność sięgającą nawet 100 t/h. Jest stosowany m.in. do rozdrabniania odpadów domowych, wielkogabarytowych, drzewnych i komercyjnych. Trzeci system – XC (X-Cutter) zaprojektowano pod kątem maszyny pełniącej rolę rozdrabniacza końcowego. Najlepiej, gdy trafiają do niego wstępnie przetworzone materiały w postaci np. drewna poużytkowego, makulatury albo tworzyw sztucznych, z których oddzielono duże zanieczyszczenia metaliczne. Najczęściej służy do wydajnej produkcji paliw alternatywnych lub bezpośredniego zastępowania rozdrabniaczy szybkoobrotowych. W tym przypadku noże mają prostopadłościenny kształt i tworzą charakterystyczne listwy ukośnie zamocowane wzdłuż rotora.
Od spodu każdego wału znajdują się sita, które definiują wielkość frakcji wyjściowej. Zwykle występują one w postaci czterech sekcji, które są ze sobą połączone. Cały zespół jest wysuwany hydraulicznie na zewnątrz maszyny, dzięki czemu łatwo go wówczas podnieść, np. wózkiem widłowym i zamienić na inną wersję. Czynność ta zajmuje tylko 45 minut. Do rozdrabniaczy serii XR przewidziano różne rodzaje sit. Są wśród nich sita szczelinowe, inaczej zwane rusztowymi (do przetwarzania wstępnego, zapewniają frakcję 100-300 mm) oraz sita perforowane, obejmujące wersje: heksagonalną (zastosowanie uniwersalne, frakcja 30-130 mm), końcowe (produkcja gotowego materiału, np. RDF, SRF, frakcja 25-70 mm) i heksagonalne z tzw. chipbreakerem (produkcja zrębki drzewnej na potrzeby przemysłu meblarskiego, frakcja 60-80 mm).
W maszynach XR zastosowano innowacyjny napęd bezpośredni, który składa się z silników synchronicznych o wysokim momencie obrotowym oraz zintegrowanej z rotorem przekładni planetarnej. Takie rozwiązanie zapewnia dużą moc i wydajność rozdrabniania. Ponadto cały układ pracuje relatywnie cicho (poziom hałasu nie przekracza 85 dB) i jest odporny na działanie czynników zewnętrznych. Wysoki poziom sprawności chłodzonych cieczą silników synchronicznych przekłada się też na inne ważne korzyści. W przypadku systemu UNTHA Eco Power Drive zużycie prądu jest dużo mniejsze: o 40% w porównaniu do tradycyjnych silników asynchronicznych i aż o 75% w porównaniu do napędu hydrauliczno-mechanicznego z silnikiem Diesla. Oznacza to nie tylko tańszą eksploatację, ale również mniejszy ślad węglowy, co czyni maszyny XR bardziej ekologicznymi.
Aktualna oferta rozdrabniaczy serii XR obejmuje dwa modele stacjonarne XR2000 i XR3000 z rotorami o długości odpowiednio 2000 i 3000 mm oraz jeden mobilny XR3000 mobil-e. Wszystkie warianty mogą być wyposażone w przekładnie HT (High Torque) zapewniające wyższy moment obrotowy. Maszyna samojezdna ma podwozie gąsienicowe i niewielki silnik benzynowy, który zapewnia autonomię rozdrabniacza dla łatwej zmiany miejsca pracy w obrębie zakładu (potem wystarczy go podłączyć do źródła zasilania za pomocą szybkozłącza Powerlock) albo załadunku na naczepę niskopodwoziową.
Wszystkie modele charakteryzują się prostą, wygodną i bezpieczną obsługą, skracając czas niezbędny do utrzymania maszyny w odpowiednim stanie. W prawidłowej eksploatacji każdego rozdrabniacza XR pomaga też system UNTHA Genius, który w czasie rzeczywistym analizuje dane z wielu czujników. Pozyskane informacje umożliwiają m.in. eliminację nieplanowanych przestojów i wydłużenie trwałości maszyny.
Karol Wójtowicz
