Ostatnim etapem szeroko zakrojonej modernizacji RIPOK-a w Gotartowie, który należy do firmy Eko-Region z Bełchatowa, była budowa nowoczesnej sortowni. Ważną jej część stanowi wolnoobrotowy rozdrabniacz bębnowy Doppstadt DW 256 Ceron, dostarczony przez spółkę Arcon Polska.
Zakład w Gotartowie obsługuje 17 gmin w północnym regionie województwa opolskiego (powiaty: kluczborski, oleski i namysłowski), zamieszkałych łącznie przez ok. 173 tys. osób. W ciągu miesiąca trafia do niego blisko 3 tys. ton zmieszanych odpadów komunalnych i ok. 800–900 ton odpadów pochodzących ze zbiórki selektywnej. Do ich przetwarzania służy nowoczesna, rozbudowana linia technologiczna, w ciągu której znajduje się maszyna Doppstadt DW 256 Ceron. To druga jednostka sprzętowa dostarczona przez firmę Arcon Polska do Gotartowa – od wielu lat z powodzeniem jest tam wykorzystywany mobilny przesiewacz bębnowy. Nowa maszyna została umieszczona na zewnątrz hali sortowniczej i obecnie służy przede wszystkim do rozdrabniania odpadów, które nie nadają się do odzysku (głównie frakcja 90–340 mm, ale także większa, np. folie HDPE), jak również odpadów wielkogabarytowych. W przyszłości sposób eksploatacji rozdrabniacza zainstalowanego w Gotartowie może być jednak znacznie szerszy. Wynika to m.in. z zapasu mocy maszyny, jej uniwersalnej konfiguracji z wieloma opcjami (np. do pracy w funkcji rozrywarki do worków) i samego usytuowania, gwarantującego swobodny dostęp mobilnych maszyn załadunkowych czy możliwość podłączenia dodatkowych przenośników taśmowych (nadawczych i odbiorczych).
Wysoka moc
Rozdrabniacz Doppstadt DW 256 Ceron jest zbudowany na ramie o wysokiej sztywności, wykonanej z grubościennych profili stalowych. Do jego napędu zastosowano silnik prądu stałego o mocy 380 kW. Takie osiągi są typowe dla największych maszyn tego typu, ale zamawiający chciał dysponować zapasem mocy, jaka może być potrzebna przy zmianie rodzaju przetwarzanych odpadów lub zwiększeniu strumienia. Silnik jest sterowany za pomocą falownika, umożliwiającego precyzyjną regulację prędkości obrotowej wału rozdrabniającego. Jednostka zasilana prądem stałym ma wyższą cenę zakupu, ale zapewnia wiele korzyści. Do najważniejszych należy z pewnością stały moment obrotowy w całym zakresie obrotów, a tym samym dostępność maksymalnej mocy tuż po starcie silnika. Maszyna może być więc „zasypana” odpadami i mimo to bez problemu rozpocznie pracę. Właściwość ta jest szczególnie przydatna w sytuacji przerabiania mniejszej ilości odpadów, ponieważ rozdrabniacz może być wtedy uruchamiany okresowo, tzn. gdy uzbiera się odpowiednia ilość materiału wsadowego. Jednocześnie przy rozruchu nie ma wysokiego poboru prądu, co przekłada się na oszczędności w opłatach za energię elektryczną. Na koszty eksploatacji wpływa również fakt, że taka maszyna – w zależności od rodzaju materiału wejściowego – pracuje zwykle na 30–60% mocy znamionowej, co oznacza, że pobiera prąd o mocy 110–230 kW. Silnik na prąd zmienny w takich zastosowaniach pracowałby, wykorzystując ok. 70–80% swoich nominalnych osiągów, zużywając prąd o znacznie wyższej mocy, wynoszącej ok. 270–310 kW. Istotną zaletą rozdrabniacza Doppstadt DW 256 Ceron jest ponadto w pełni mechaniczny układ przeniesienia napędu. W przekazywaniu momentu obrotowego z silnika na wał roboczy pośredniczy jedynie sprzęgło elastyczne i przekładnia planetarna, zapewniając bardzo wysoką sprawność, bez względu na długość okresu eksploatacji maszyny.
Dorozdrabnianie materiału
Proces rozdrabniania odpadów przebiega w dość prosty sposób. Materiał wprowadzany do leja zasypowego jest zabierany przez zęby na wale roboczym, a następnie przecinany w wyniku kontaktu z grzebieniem. Ten ostatni może być hydraulicznie odsuwany lub przysuwany do wału, pozwalając na łatwą regulację wielkości frakcji materiału wyjściowego. Do zakładu w Gotartowie maszyna Doppstadt DW 256 Ceron została dostarczona w wersji Bio Power, co oznacza, że jej wał ma aż 34 zęby (standardowo 17), ustawione w czterech spiralnych rzędach. Współpracują one z 18 zębami na grzebieniu. Taka kompletacja umożliwia wykorzystanie rozdrabniacza do przeróbki drewna oraz odpadów zielonych.
W maszynie należącej do firmy Eko-Region został zastosowany system dorozdrabniania odpadów, tzw. Limiter. To innowacyjne rozwiązanie łączy zalety wydłużonych grzebieni (płóz dorozdrabniających) oraz kosza rozdrabniającego, pozwalając na uzyskanie większej jednorodności frakcji wyjściowej. Pojedyncze elementy Limitera są zamocowane przegubowo, dzięki czemu mają możliwość kilkustopniowego odchylania się w różnych kierunkach i tym samym „przepuszczania” materiałów zakłóceniowych, w postaci np. dużego kamienia albo jakiegoś dużego kawałka metalu. Przyjęta konstrukcja sprawia, że jeśli już dojdzie do uszkodzenia takiego elementu, można wymienić go osobno, natomiast we wcześniejszym rozwiązaniu wiązało się to z koniecznością wymiany całego kosza. Kształt elementów Limitera jest dostosowany do promienia walca roboczego, gwarantując wysoką skuteczność w osiągnięciu zakładanego stopnia rozdrobnienia odpadów.
W roli rozrywarki
Rozdrabniacz Doppstadt DW 256 Ceron może pełnić funkcję rozrywarki do worków. Pozwala na to system DSD, który monitoruje obciążenie wału roboczego i w razie spadku wydajności maszyny, spowodowanej np. nawinięciem się dużej ilości folii czy sznurków, uruchamia tryb samooczyszczania. Wówczas, za pomocą sygnału świetlnego na wieżyczce kontrolnej, operator maszyny załadowczej jest informowany, aby na chwilę przerwał swoją pracę. Rozdrabniacz natomiast automatycznie wyhamowuje wał, dociska grzebień i załącza rewers. Czas trwania cyklu czyszczenia zależy od rodzaju odpadów, zazwyczaj nie przekracza kilku minut. Po jego zakończeniu, grzebień powraca do zadanego położenia, a do maszyny znów mogą być załadowywane odpady.
Wpływ na wysoką uniwersalność rozdrabniacza Doppstadt DW 256 Ceron ma także system grzebieniowy Variomat. Pozwala on na łatwe przezbrojenie maszyny w celu innego sposobu rozdrabniania, jedynie poprzez wymianę listwy tnącej, tzn. bez konieczności zamiany całego grzebienia.
Karol Wójtowicz
Fot. K. Wójtowicz
Leave a Reply